Program Energia Plus

Program Energia Plus.

Czy warto czekać z decyzją o montażu własnej instalacji fotowoltaicznej na wprowadzenie programu Energia Plus? Jakie są główne założenia i możliwości ich realizacji.

O tym, że fotowoltaika w Polsce w 2019 roku jest już bardzo opłacalna, słyszeli chyba wszyscy, którzy tematem się choć trochę interesują. Oczywiście na okres zwrotu składa się wiele czynników. Uwzględniając wprowadzoną w tym roku ulgę oraz znaczny spadek cen instalacji fotowoltaicznych, 7-letni okres zwrotu wydaje się bardzo realny do osiągnięcia.

Co więc takiego ma zawierać nowy program Energia Plus, który „ma zmienić obraz Polski w ciągu najbliższych 5 lat”?

Zacznijmy od tego, kogo obejmie program zgodnie z zapowiedziami minister Jadwigi Emilewicz. „Będzie dotyczył każdego Polaka, każdej rodziny, każdego samorządu i każdego przedsiębiorcy”. Nie jest wskazana data uruchomienia programu. Na konwencji partii Porozumienie, które odbyło się 13.01.2019 pojawiła się informacja. „Efekty w postaci oszczędności na rachunkach za prąd mają być odczuwalne jeszcze w tym roku”

Zapewne mieszkańcy bloków, którzy nie mają możliwości montażu własnej instalacji, zastanawiają się, w jaki sposób wprowadzenie nowego programu mogłoby mieć bezpośrednie przełożenie w ich przypadku. Odpowiedzi należy szukać w rozszerzeniu definicji prosumenta o jednostki samorządowe. Ale po kolei.

Główni beneficjenci programu Energia Plus.

♦  Przede wszystkim są to rodziny, które mieszkają we własnych domach i zdecydują się na produkcję zielonej energii. Według założeń roczne oszczędności na rachunkach za prąd miałyby wynieść średnio 2,5 tys. zł. Dotyczy to wszystkich rodzin, które zdecydują się na instalację fotowoltaiczną z programem Energia Plus. Jednak faktem jest, że dzisiaj również można osiągnąć oszczędności takiego rzędu, montując własną instalację.

♦  Kolejną grupą, która na wprowadzeniu programu Energia Plus skorzysta chyba najbardziej są, małe i średnie przedsiębiorstwa. Koszty energii elektrycznej zwłaszcza w sektorze produkcyjnym stanowią dużą część ogólnych kosztów. Wprowadzenie programu miałoby przysłużyć się również rozwojowi MŚP w Polsce oraz pośrednio być bodźcem do powstawania nowych.

♦  Ostatnią grupą beneficjentów są samorządy. Przez możliwość świadczenia tańszych usług komunalnych i publicznych zapewnią swoim wszystkim mieszkańcom oszczędność w domowych budżetach.

3 najważniejsze założenia programu Energia Plus

Przedsiębiorca prosumentem.

Głównym założeniem energetyki prosumenckiej będzie rozszerzenie definicji prosumenta o przedsiębiorców i jednostki samorządów terytorialnych.

Zakłada się, że dla biznesu, w którym zużycie prądu jest nierównomierne, będzie to doskonałe rozwiązanie. W przypadku sezonowości lub zmianowości produkcji będzie można wykorzystać zmagazynowaną energię.

Rozliczenie na zasadach prosumenckich obniży więc rachunki za energię elektryczną. Łatwiejsze będzie również zarządzanie zużyciem energii, które w dużym stopniu uniezależni się od warunków pogodowych.

Wraz ze wzrostem cen energii na rynku hurtowym opłacalność odsprzedaży energii staje się wyższa. Z moich obserwacji wynika, że mimo to teza o korzyściach płynących dla biznesu potwierdzi się.

Na czym polega system opustów? Produkowaną energię częściowo zużywa się na bieżąco, a nadwyżkę produkcji przekazuje do sieci. W momentach niewystarczającej produkcji np. w pochmurny dzień zmagazynowaną energię odbiera się w stosunku 1:08 dla instalacji do 10 kWp i 1:0,7 z przedziału 10-50 kWp.

8% VAT na wszystkie mikroinstalacje.

Do tej pory 8% stawką VAT objęte były mikroinstalacje na dachach budynków mieszkalnych. W ocenie prosumenta było to dość niesprawiedliwe podejście do tematu. W przypadku braku możliwości montażu na dachu jedynym wyjściem jest zamontowanie instalacji na gruncie lub innym budynku. Ta opcja wiąże się jednak z 23% stawką VAT.

Ujednolicenie stawki VAT na 8% zdecydowanie więc skróci okres zwrotu w tych przypadkach.

Obecnie przy niekorzystnych warunkach spowodowanych zacienieniem rozwiązaniem jest korzystanie z optymalizatorów mocy paneli fotowoltaicznych, co zwiększa koszt instalacji. Montaże na kilku połaciach dachu nie będą miały już takiego uzasadnienia ekonomicznego, jeśli montaż w innym miejscu będzie również z 8% stawką.

Jedynymi minusami montażu na gruncie jest wyłączenie tej części działki z normalnego użytkowania oraz wyższe ryzyko uszkodzenia paneli.

Wprowadzenie zmian podatkowych nie jest ani łatwe, ani szybkie. Próba zmiany stawki VAT na 8% w 2018 roku dla wszystkich mikroinstalacji  się nie powiodła. Oby przy programie Energia Plus udało się wprowadzić te zmiany. Jest to słuszna droga rozwoju branży odnawialnych źródeł energii.

30 dni na podłączenie mikroinstalacji do sieci.

Zgodnie z ustawą o odnawialnych źródłach energii termin 30 dni jest regulowany przez jej zapisy.

Często się zdarza, że czas oczekiwania na przyłączenie do sieci z różnych powodów znacznie się przedłuża. Być może po wprowadzeniu tego zapisu w programie Energia Plus beneficjenci byliby bardziej świadomi swoich praw. Czy to jednak zmieni dotychczasową sytuację przekraczania ustawowego czasu przyłączenia? Miejmy nadzieję, że tak.

Czy 50 tys. nowych instalacji prosumenckich w 2019 roku jest wynikiem możliwym do osiągnięcia?

Zapewne tak, ale raczej nie dzięki programowi Energia Plus, a ogólnym tendencjom w branży fotowoltaicznej.

Decydujący wpływ ma znaczne obniżenie cen komponentów składających się na instalację fotowoltaiczną. Zapowiedzi podwyżek cen energii również odgrywają dużą rolę.

Rok 2018 był rekordowy pod względem mocy przyłączenia prosumenckich instalacji do sieci. Już w pierwszych trzech kwartałach wartość ta była wyższa niż w całym 2017 roku.

Kolejnym argumentem, który przemawia za produkcją własnego prądu jest wprowadzona w 2019 roku ulga podatkowa.

Na pewno do osiągnięcia takiej skali inwestycji, jaka jest wymieniana w założeniach programu Energia Plus, przyczynią się realizowane przetargi gminne. Finansowane są unijnymi dotacjami z regionalnych programów operacyjnych poszczególnych województw.

Na koniec wspomnę jeszcze o instrumentach finansowych, które mają się pojawić wraz z programem.

Jeśli ktoś liczy na dotacje, to raczej się ich nie doczeka. Założeniem jest preferencyjne finansowanie zwrotne.

Rząd więc zamierza rozwój energetyki prosumenckiej w Polsce sfinansować kredytami i pożyczkami. Jeśli procedura ich pozyskania będzie prosta, a warunki konkurencyjne to może to być bodziec do inwestycji. Kredyt komercyjny na fotowoltaikę może mieć oprocentowanie stałe już na poziomie 4,2% w skali roku.

W tym momencie korzystanie z jakiejkolwiek formy wsparcia ze środków budżetu państwa dyskwalifikuje możliwość skorzystania z ulgi.

Odpowiadając na postawione pytanie: „Czy warto zaczekać na wprowadzenie programu Energia Plus?”:

NIE

• jeśli jesteś osobą fizyczną i masz możliwości montażu instalacji na dachu domu.
• jeśli jesteś przedsiębiorcą, to po zmianie definicji prosumenta zostaniesz również objęty systemem opustów.

TAK

• jeśli jesteś osobą fizyczną, to możesz zyskać 15% na różnicy w VAT. Tu jednak jest ryzyko, że program nie wejdzie w takiej formie, w jakiej jest zapowiedziany.